نخستین مشکل لیست اعلام شده از سوی کمسیون فرهنگی مجلس آن بود که نام علی مطهری در آن دیده نمی شد و همین موضوع کافی بود تا هم علی مطهری این کار را خلاف عقل بخواند و هم ریاست مجلس با برگزاری انتخابات مخالفت کند.
به گزارش گروه سیاسی-فرهنگ نیوز، مدتی است که در مجلس شورای اسلامی بحثی کاملا حاشیه ای جای مباحث اصلی و متن را گرفته است و انتخاب نماینده مجلس شورای اسلامی در شورای نظارت بر مطبوعات به موضوعی اختلافی میان نمایندگان تبدیل شده است.
مجلس شورای اسلامی که در شوراهای مختلفی(مانند شورای پول واعتبار، شورای گفتگوی دولت با بخش خصوصی، هیئت نظارت اندوخته اسکناس، شورایعالی آب و...) یک یا چند نماینده دارد، می بایست برای شورای نظارت بر مطبوعات نیز نماینده ای معرفی کند و بر اساس قانون کمیسیون مربوطه می تواند حداقل دو برابر افراد مورد نیاز را به صحن مجلس معرفی کند و از آنجایی که در شورای محل بحث تنها یک نفر از مجلس شورای اسلامی حضور دارد بنابر این کمیسون می تواند حداقل ۲ نفر را معرفی کند.
روال انتخاب افراد در کمیسیون نیز بدین منوال است که نمایندگان اعلام نامزدی می کنند و اعضای کمیسیون با رای خود افراد مورد نیاز را شناسایی و به صحن مجلس معرفی می کند.
ماجرا نیز از آنجایی آغاز شد که کمیسیون فرهنگی مجلس بر اساس قانون دو نفر از نمایندگان(آقایان رسایی و نبویان) را به صحن علنی مجلس معرفی کرد تا از میان آنها یک نفر را نمایندگان انتخاب کنند اما از آنجایی که افراد معرفی شده همسو با برخی جریان های مجلس نبودند، با مشکل مواجه شدند.
نخستین مشکل لیست اعلام شده از سوی کمسیون فرهنگی مجلس آن بود که نام علی مطهری در آن دیده نمی شد و همین موضوع کافی بود تا هم علی مطهری این کار را خلاف عقل بخواند و هم ریاست مجلس با برگزاری انتخابات مخالفت کند.
مخالفت ریاست مجلس به پایان نرسید و برای آنکه به هر نحو ممکن از عدم انتخاب نماینده مورد نظر ایشان ممانعت ورزد، از راهکار «رای استمزاجی» بهره جست و حال آنکه استفاده از این راهکار به لحاظ قانونی و تاریخی دارای دو مشکل عمده است که در ذیل مورد بررسی قرار می گیرد.
* رای استمزاجی چیست و در چه مواقعی قابلیت اجرا دارد؟
در فرهنگ لغت "استمزاج " یعنی "زمینه بدست آوردن " و "استفسار کردن "؛ رأی‌گیری استمزاجی نوعی رأی‌گیری است که در آئین‌نامه داخلی مجلس بیان نشده، بلکه درواقع عرفی در مجلس است که بر اساس آن رئیس قوه مقننه می‌تواند در شرایطی و برای پیشبرد بهتر اداره مجلس از آن استفاده کند.
نکته مهم اینجاست که رأی‌گیری استمزاجی در رابطه با موضوعی که قالب قانونی ندارد، استفاده می‌شود و امر در آن شرایط است. اما رئیس مجلس می‌تواند حتی پس از رأی‌گیری استمزاجی و با توجه به شرایط و به تشخیص خود، اقدامی برخلاف نظر مطرح شده از سوی نمایندگان در رأی‌گیری استمزاجی انجام دهد و موضوعی خلاف آئین‌نامه نیست.
لازم به ذکر است در رأی‌گیری استمزاجی، نمایندگان نظر خود را با فشار دادن دکمه‌های دو به نشان مخالفت و چهار به نشانه موافقت در خصوص موضوع مطرح شده، بیان می‌کنند.
شیوه رأی‌گیری استمزاجی در مجالس قبلی استفاده می‌شده است اما حجت نیست، بلکه یک روال و عرفی در مجلس برای استفاده از آن در برخی مسائل است.
همانطور که در تعریف رای استمزاجی آمده است از این نوع رای گیری در زمانی استفاده می شود که قالب قانونی خاصی وجود ندارد و این در حالی است که متن ماده ۲۱۸ آیین نامه داخلی مجلس صریح و واضح است و بر اساس این ماده آیین نامه داخلی، کمیسیون ها موظفند برای انتخاب ناظرین در مجامع حداقل دو برابر تعداد مورد نیاز کاندیدا معرفی کنند و کمیسیون فرهنگی نیز بر همین اساس آقایان نبویان و رسایی را برای هیأت نظارت بر مطبوعات معرفی کرده است.
پس اولین اشکال وارد بر این اقدام آقای لاریجانی، مخالفت این اقدام با قوانین داخلی مجلس است.
* چرا در موارد پیشین این اعتراض وجود نداشته است؟
از اشکال قانونی این موضوع که بگذریم یک سوال دیگر به وجود می آید و آن هم اینکه چرا در موارد پیشین که اتفاقا در آنها نیز تنها دو نفر از سوی کمیسیون فرهنگی برای شورای مورد بحث معرفی شده اند، هیات رئیسه اینگونه حساسیت نشان نداد و وارد کارزار نشد؟!
در اینباره مهرداد بذرپاش عضو هیئت رییسه مجلس طی تذکری در اعتراض به این مساله گفت: ما در جلسه هیئت‌رئیسه موضوع آئین‌نامه را به صورت مفصل مورد بررسی قرار دادیم و روی کلمه به کلمه آئین‌نامه صحبت کردیم.
وی ادامه داد: در موضوع انتخاب ناظران کمیسیون‌ها کمیسیون‌های ذیربط موظفند حداقل به میزان دو برابر مورد نیاز از بین نمایندگان داوطلب واجد شرایط به مجلس معرفی کنند. در واقع با این واژه حداقل کمیسیون می‌تواند حداکثر ۱۰ نفر را هم معرفی کند، پس عملا تشخیص این بود که کمیسیون خلاف آئین‌نامه عمل نکرده و در این کمیسیون فرهنگی نص آئین‌نامه عمل کرده است.
بذرپاش با اشاره به انتخاب ناظرین مجلس در شورای نظارت بر مطبوعات در دوره‌های گذشته، خاطرنشان کرد: «قبلا هم آقای کامران و مطهری از سوی کمیسیون به مجلس معرفی شده بودند و کسی هم اعتراضی نکرد و حتی در مورد کمیسیون‌های دیگر و ناظرین دیگر نیز همیشه به این روال عمل شده و ما طبق یک سامانه توافق کردیم و تاکنون اعضای ناظر را انتخاب کرده‌ایم. حالا جای سوال است که چرا این موضوع باید آن قدر مورد بحث قرار گیرد و چرا به خودمان اجازه می‌دهیم که چنین صحبت‌هایی مطرح شود؟ مگر آقای نوباوه و یا آقای کیایی‌نژاد و یا آقای شجاعی‌کیاسری از مردم رأی نیاورده‌اند؟»
جالب اینجاست که در همین رای استمزاجی نیز تعداد موافقان اقدام کمیسون فرهنگی ۱۰۰ نفر و مخالفان آن ۹۴ نفر بوده اند که ۱۱ رای ممتنع به کمک آراء مخالف رفته است!
